کزاز در حیوانات از علت تا درمان

کزاز، ناشی از نوروتوکسین تولید شده توسط کلستریدیوم تتانی است که در خاک و مجاری روده یافت می شود. معمولاً از طریق زخم های عمیق ایجاد شده بر روی بدن، وارد بافت ها می شود. این سم باعث فلج اسپاستیک عضلانی عمومی می شود.

مشاهده علائم بالینی و بررسی سابقه، معمولاً برای تشخیص این بیماری در حیوانات، کافی است. به طور کلی، درمان این بیماری، حمایتی است. برخی از روش های حمایتی درمان بیماری کزاز، شامل شستشوی کامل زخم، همراه با تزریق آنتی توکسین کزاز است. توکسوئید کزاز برای ایمنی زایی فعال تجویز می شود.

توکسمی کزاز ناشی از نوروتوکسین خاصی است که توسط Clostridium tetani در بافت نکروتیک تولید می شود. تقریباً همه پستانداران مستعد ابتلا به این بیماری هستند. اگرچه سگ ها و گربه ها نسبت به سایر پستانداران خانگی یا وحشی، در برابر این بیماری، نسبتاً مقاوم تر هستند.

کزاز در پرنده ها

همچنین، پرندگان در برابر این بیماری، کاملاً مقاوم هستند. دوز کشنده برای کبوترها و مرغ ها، 10000 تا 30000 برابر بیشتر (بر اساس وزن بدن) از مقدار اندازه گیری شده برای اسب ها است. به نظر می رسد اسب ها و بره ها، از همه گونه های دیگر، به استثنای انسان، نسبت به این بیماری، حساس تر هستند.

اگرچه بروز بیماری کزاز در سراسر جهان شایع است، اما برخی از مناطق، مانند بخش شمالی کوه راکی ​​در ایالات متحده، مکانی که موجودات زنده به ندرت در خاک یافت می شوند و کزاز تقریباً ناشناخته است، بیشتر از سایر نقاط یافت می شود. به طور کلی، وقوع C tetani در خاک، به ویژه در خاک زیر کشت، و بروز کزاز در انسان، اسب و بره در مناطق گرمتر قاره های مختلف بیشتر است.

علت کزاز در حیوانات

C tetani، بی هوازی بوده و با اسپورهای انتهایی و کروی، در خاک، به ویژه خاک زیر کشت و مجاری روده ای یافت می شود. در بیشتر موارد، از طریق زخم ها، به ویژه زخم های عمیق، که بافت بی هوازی مناسبی را ایجاد می کنند، به بافت ها وارد می شود.

اگر بافت در پتانسیل طبیعی کاهش اکسیداسیون خون در گردش، باقی بماند، اسپورهای C tetani قادر به رشد در بافت سالم یا حتی در زخم ها نخواهند بود. شرایط مناسب برای بروز بیماری، زمانی ایجاد می شود که مقدار کمی خاک یا یک جسم خارجی باعث نکروز بافت شود.

باکتری ها در بافت نکروتیک در محل اولیه عفونت موضعی باقی مانده و تکثیر می شوند. همانطور که سلولهای باکتریایی تحت اتولیز قرار می گیرند. در این مورد، نوروتوکسین قوی آزاد می شود. نوروتوکسین یک پروتئاز متصل کننده به روی است که سیناپتوبروین، پروتئین غشایی مرتبط با وزیکول را می شکند.

کزاز پیشرفته

معمولاً سم توسط اعصاب حرکتی موجود در ناحیه جذب می شود. از راه عصبی ایجاد شده به سمت عقب، به نخاع حرکت می کند، شرایطی که باعث بروز بیماری کزاز پیشرفته می شود.

این سم با تداخل در انتشار انتقال دهنده های عصبی بازدارنده، از انتهای عصب پیش سیناپسی، باعث انقباضات اسپاسمی و تونیک عضلات ارادی می شود. اگر سم بیشتری در محل عفونت ترشح شود تا اعصاب اطراف، آن را جذب کنند. مازاد آن توسط لنف به جریان خون و در نتیجه به CNS منتقل می شود، شرایطی که باعث بروز کزاز نزولی می شود.

حتی تحریک جزئی حیوان مبتلا ممکن است باعث بروز اسپاسم عضلانی کزاز شود. اسپاسم ممکن است به حدی شدید باشد که باعث شکستگی استخوان شود. اسپاسم های حنجره، دیافراگم و ماهیچه های بین دنده ای منجر به نارسایی تنفسی می شوند. دخالت سیستم عصبی خودکار منجر به آریتمی های قلبی، تاکی کاردی و فشار خون بالا می شود.

علائم کزاز در حیوانات

دوره نهفتگی کزاز از یک تا چند هفته متغیر است. اما معمولاً به طور متوسط ​​10-14 روز است. سفتی و اسپاسم موضعی که اغلب عضلات و ماهیچه های گردن، اندام های عقبی و ناحیه زخم را درگیر می کند، در ابتدای ابتلا به این بیماری، مشاهده می شود.

اسپاسم و سفتی عمومی 1 روز بعد مشخص می شود و اسپاسم های تونیک و هیپرستزی آشکار می شوند. سگ ها و گربه ها به دلیل مقاومت بالا در برابر سم کزاز، اغلب دوره نهفتگی طولانی دارند. این حیوانات، در اغلب موارد، کزاز موضعی ایجاد می کنند. با این حال، کزاز عمومی نیز در این گونه ها ایجاد می شود.

با گذشت زمان، شدت رفلکس های ایجاد شده افزایش می یابد و حیوان به راحتی در اثر حرکت ناگهانی یا سر و صدا برای ایجاد اسپاسم های شدید و گسترده تر، تحریک می شود. اسپاسم عضلات سر باعث ایجاد مشکل در دهان، فک و جویدن غذا می شود، از این رو نام رایج آن، قفل کردن است.

علائم کزاز در اسب ها

در اسب های مبتلا به بیماری کزاز، گوش ها راست شده، دم سفت و کشیده شده، حفره قدامی متسع شده و پلک سوم افتاده می شود. راه رفتن، چرخاندن بدن و حرکت به عقب، در اسب مبتلا به بیماری کزاز، مشکل خواهد بود. اسپاسم عضلات گردن و پشت باعث ایجاد نقص در حرکت سر و گردن می شود، در حالی که سفتی عضلات ساق پا باعث می شود حیوان، حرکت های خود را با مشکل انجام دهد. همچنین، در اسب مبتلا به کزاز، تعریق شایع است.

علاوه بر این موارد، بروز اسپاسم عمومی، گردش خون و تنفس را مختل می کند این عارضه منجر به افزایش ضربان قلب، تنفس سریع و احتقان غشاهای مخاطی می شود. گوسفندها، بزها و خوک ها اغلب هنگام راه رفتن، روی زمین افتاده و اوپیستوتونو بروز می دهند.

علائم کزاز در سگ و گربه

در اثر ابتلا به کزاز، معمولا هوشیاری تحت تأثیر قرار نمی گیرد. در سگ و گربه، کزاز موضعی اغلب به صورت سفتی و اسپاسم در اندام دچار زخم و آسیب، ظاهر می شود. با گذشت زمان، سفتی پیشرفت کرده و اندام مخالف را درگیر می کند و ممکن است باعث بروز مشکلات جدی شود.

به طور کلی، علائم کزاز عمومی، شبیه به نوع ایجاد شده در اسب ها است. با این تفاوت که دهان تا حدی باز شده و با لبهای کشیده شده به عقب (مانند انسان) مشاهده می شود. به نظر می رسد سگ های جوان و نژاد های بزرگ بیشتر تحت تأثیر بیماری کزاز قرار می گیرند.

با ابتلا به بیماری کزاز، معمولاً دمای بدن کمی بالاتر از حد نرمال باقی می ماند، اما ممکن است تا پایان حمله مرگبار کزاز، به 108 تا ۱۱۰ درجه فارنهایت (42 تا 43 درجه سانتی گراد) برسد. در حملات خفیف، نبض و دمای بدن تقریباً طبیعی خواهد بود.

میزان مرگ و میر به طور متوسط ​​80 ~ (50 ~ در سگ ها مورد مطالعه در یک پژوهش) است. به طور معمول، در حیواناتی که بهبود می یابند، دوره نقاهت 2 تا 6 هفته طول خواهد کشید. توجه به این نکته ضروری است که ایمنی محافظتی، معمولاً پس از بهبود حیوان مبتلا به کزاز، ایجاد نمی شود.

آیا خرگوش به کزاز مبتلا می شود؟

تشخیص بیماری کزاز در حیوانات

یکی از روش های تشخیص بیماری کزاز در حیوانات، ارزیابی بالینی است. همچنین، در صورت ابتلا به کزاز، ممکن است که وجود سم توسط روش PCR در بافت زخم تأیید شود. علائم بالینی و سابقه ترومایی که اخیرا ایجاد شده باشد، معمولاً برای تشخیص بالینی کزاز کافی است.

علاوه براین، ممکن است با تشخیص سم کزاز در سرم حیوان مبتلا، بتوان تشخیص را تأیید کرد. در مواردی که زخم آشکار است، ممکن است تأیید وجود باکتری عامل کزاز، به کمک روش کشت بی هوازی انجام شود. علاوه براین، روش PCR را می توان روی نمونه های تهیه شده از زخم انجام داد.

درمان و کنترل کزاز در حیوانات

روش درمانی اولیه شامل پاکسازی زخم، تقویت ایمنی، تجویز آنتی توکسین تزریقی و شل کننده های عضلانی است. به عنوان مثال، هنگامی که نیاز باشد تا در مراحل اولیه بیماری، دارو تجویز شود، داروهای آرام بخش مانند باربیتورات، همراه با 300000 IU آنتی توکسین کزاز، IV، هر 12 ساعت، در درمان اسب موثر خواهد بود.

نتایج خوبی در اسب ها با تزریق 50،000 IU آنتی توکسین کزاز به طور مستقیم در فضای زیرآراکنوئید از طریق cisterna magna به دست آمده است. چنین درمانی باید با تخلیه و تمیز کردن زخم ها و تجویز پنی سیلین یا داروهای ضد میکروبی وسیع الطیف مورد حمایت قرار گیرد.

نگه داری خوب از اسب، در دوره حاد اسپاسم، بسیار ارزشمند است. اسب را باید در یک غرفه آرام و تاریک قرار دهید و وسایل تغذیه و آبیاری آنقدر مرتفع باشد که اسب بتواند بدون پایین آوردن سر، از آن ها استفاده کند. استفاده از اسلینگ، ممکن است برای اسب هایی که در ایستادن یا بلند شدن مشکل دارند، مفید باشد.

درمان کزاز در سگ ها

به طور کلی، همان روشی که برای اسب ها توضیح داده شد، در درمان سگ و گربه نیز استفاده می شود، با این تفاوت که در این حیوانات، در تجویز داخل وریدی آنتی توکسین باید احتیاط کرد، زیرا آنتی توکسین اسب ممکن است باعث آنافیلاکسی شود. در یک مطالعه، آنتی توکسین به سگ های مبتلا به کزاز، تنها پس از آزمایش داخل پوستی برای تشخیص واکنش های حساسیت، تزریق شد.

علاوه بر این، همه سگها پنی سیلین داخل وریدی و برخی نیز مترونیدازول را به صورت خوراکی دریافت کردند. ترکیبی از کلرپرومازین و فنوباربیتال یا دیازپام ممکن است برای کاهش واکنش های تشنجی و هیپرستتیک تجویز شود.

واکسیناسیون کزاز

ایمنی زایی فعال را می توان با تجویز توکسوئید کزاز انجام داد. در صورت ایجاد زخم خطرناک پس از ایمنی زایی، تزریق توکسوئید دیگری برای افزایش آنتی بادی در گردش، باید انجام شود. اگر بیمار قبلاً ایمن سازی نشده است، باید با تزریق 1500 تا 3000 IU یا بیشتر از آنتی توکسین کزاز، تحت درمان قرار گیرد، که معمولاً تا 2 هفته محافظت غیرفعال ایجاد می کند.

توکسوئید باید همزمان با آنتی توکسین تجویز شود و در مدت 30 روز تکرار شود.

اگرچه از نظر علمی اثبات نشده است، اما تزریق سالانه توکسوئید در حیوانات توصیه می شود. در انسان، توکسوئید هر 10 سال تجویز می شود. فاصله واکسیناسیون توکسوئید در حال حاضر، برای اسب های ورزشی، مورد بحث است.

در مورد بایدها و نباید های واکسیناسیون اسب اطلاعات بیشتری کسب کنید.

درمان کزاز در دام ها

تصمیم برای واکسیناسیون بره یا گوساله بستگی به شیوع بیماری در منطقه دارد. همه حیواناتی که از کزاز بهبود یافته اند باید به طور مرتب واکسینه شوند. حیواناتی که از کزاز جان سالم به در می برند ایمنی خوبی ندارند و باید با توکسوئید کزاز واکسینه شوند.

تمام روش های جراحی باید با بهترین تکنیک های آسپتیک ممکن انجام شود. پس از عمل جراحی، بیماران باید در زمین تمیز، ترجیحاً مراتع علفی، نگه داری شوند. فقط مواد ضدعفونی کننده اکسید کننده مانند ید یا کلر به طور قابل توجهی اسپورها را می کشند.

واکسیناسیون باید طبق توصیه های سازمان های مربوطه انجام شود. مادیان های باردار باید در 6 هفته آخر بارداری واکسینه شوند. در موارد بالینی آنتی توکسین کزاز تجویز می شود. همچنین، سیستم ایمنی در حیواناتی که زخم دارند، باید تقویت شود.

علت چنگ زدن گربه ها چیست؟

منبع:

https://www.msdvetmanual.com/generalized-conditions/clostridial-diseases/tetanus-in-animals