شایع ترین علائم بیماری در مارهای خانگی

علائم بیماری در مارهای خانگی، شامل کمبود آب و کاهش وزن است. برخی از علائم در مارها نشان دهنده بیماری های خاص هستند. مارها خزندگانی آرام هستند. این جانداران همه کارها را به آرامی انجام می دهند. یعنی آن ها به آرامی حرکت می کنند، به آرامی غذا می خورند، به آرامی غذای خورده شده را در دستگاه گوارش خود هضم می کنند و حتی به آرامی بیمار می شوند. با این وجود، هنگامی که یک‌ خزنده مریض می شود، بیماری آن اغلب زمان زیادی طول می کشد.

علائم عمومی بروز بیماری در مارها

مارهای بیمار اغلب بی حال بوده و به شکل قابل توجهی فعالیت شان کاهش می یابد. یک مار بیمار تمایل دارد خود را پنهان یا در زیر شن و ماسه دفن کند. بیشتر مارهای بیمار صرف نظر از اینکه چه طعمه ای به آن هوا ارائه می شود یا  اینکه آیا طعمه مرده یا زنده است، غذای خود را نخورده و علاقه زیادی به غذا ندارند.

کمبود آب در مارهای خانگی

مارهایی که به مدت طولانی (هفته ها تا ماه ها) غذا نخورده اند، دچار کم آبی می شوند. مارهای مبتلا به کمبود آب بدن، چشمانی فرو رفته دارند. یک مار بیمار، قطعاتی از پوست اش در اثر ریزش ناقص  دچار مشکل شده و بزاق خشک و چسبنده در دهانش باقی می ماند.

کاهش وزن در مارهای خانگی

مارهای بیمار با از دست دادن ماهیچه ها در سطح فوقانی بدن خود، دچار کاهش وزن قابل توجهی می شوند. این‌ کاهش وزن ناشی از ابتلا به بیماری، باعث می شود تکه های استخوانی مهره های آنها برجسته تر شده و از روی پوست به راحتی دیده شوند.

سپسیس در مارهای خانگی

مارهای مبتلا به سپسیس (عفونت باکتریایی ایجاد شده در جریان خون) اغلب دارای رنگ صورتی یا مایل به قرمز در قسمت زیرین بدن خود هستند. در حالی که یک مار سالم به طور مکرر زبان خود را برای نمونه برداری از مواد و اشیا محیط بیرون، جهت شناسایی آن ها، بیرون می آورد، یک مار بیمار ممکن است برای انجام این رفتار بسیار ضعیف باشد و توان بیرون آوردن زبان خود را نداشته باشد.

علاوه بر این، با وجود این که یک مار سالم معمولاً بدن خود را منقبض می کند و سعی می کند از شما دور شود. مار بیمار بی حال به نظر می رسد. یک‌ مار سالم دوست دارد بدن خود را پیچ و تاب بدهد، اما یک مار بیمار معمولا انرژی کافی برای حرکات و فعالیت های اضافی را ندارد.

علائم بیماری های خاص در مارهای خانگی

با وجود اینکه مارهای مختلف، در اثر ابتلا به بیماری های گوناگون، علائم خاصی از خود نشان می دهند. اما علائم فوق معمولا در میان مارهای بیماری شایع است. با این حال، علائم خاصی وجود دارد که مارهای خانگی ممکن است در شرایط خاصی شان دهند.

در واقع برخی از علائم، نشان دهنده ابتلا مار به بیماریهای شایع خاصی است. به عنوان مثال، مار مبتلا به ذات الریه باکتریایی یا ویروسی معمولاً حباب هایی را از دهان و بینی خود بیرون می دهد و ممکن است با دهان باز نفس بکشد. ماری که این علائم را نشان می دهد باید بلافاصله توسط دامپزشک معاینه شود.

این‌ تشخیص زودهنگام، به کمک علائم هشدار دهنده ابتلا مار به بیماری، می تواند باعث حفظ جان یک مار بیمار شود. در واقع، برنامه درمانی هرچه سریع تر آغاز شود، موفقیت آمیز تر خواهد بود.

علائم بیماری های پوستی در مارها

یکی دیگر از شایع ترین مشکلاتی که توسط صاحبان مارهای خانگی گزارش می شود، اختلالات پوست اندازی در مارها است. یک مار سالم باید کاملا به طور طبیعی پوست اندازی کند. اختلالات مربوط به پوست اندازی در مارها معمولاً دیسکدیز نامیده می شود.

یک مار مبتلا به این مشکل نه تنها لکه هایی از پوست خشک و لایه برداری نشده را در بدن خود حفظ می کند، بلکه علائمی بزاق غلیظ در دهان خود و رنگ مبهم و مات در سطح یک یا هر دو چشم خور بروز می دهد. تمامی این علائم، به طور معمول، در طی ایجاد مشکل در پوست اندازی طبیعی یک مار ایجاد می شوند. یک‌ مار سالم نباید هیچ کدام از این علائم را نشان دهد.

پوست مار در محیط های دارای رطوبت کافی، به صورت کاملا طبیعی ریخته می شود. اما در اثر کم آبی و خشکی بیش از حد آب و هوا، تکه هایی از پوست قدیمی و خشک شده مار، بر روی بدن آن حفظ می شود. برای جلوگیری از ایجاد مشکلات احتمالی در پوست اندازی یک‌ مار خانگی، باید رطوبت و آب مورد نیاز برای پوست اندازی مار، تامین شود.

قرار دادن یک ظرف با سطح وسیع در تراریوم یا محفظه نگه داری از مار، و پر کردن آن از آب، می تواند نیاز های مار را تامین کند. این‌ با تبخیر سطحی می تواند باعث حفظ رطوبت محیط زندگی مار شود. همچنین مار گاهی اوقات با عبور از روی این ظرف حاوی آب، می تواند بدن خود را هیدراته نگه دارد. پس یکی از ملزومات تراریوم مار خانگی، یک ظرف آب مناسب است.

کنه در مارها

یکی از شایع ترین اختلالات پوستی که در مارها مشاهده می شود عفونت پوستی با کنه است. کنه ها شبیه لکه های قرمز یا سیاه کوچکی (بسته به نوع کنه) در اطراف چشم، دهان و فک پایینی (که در آن قسمت ها خون مار را می مکند) ظاهر می شوند. کنه ها با مکیدن خون مار، در نهایت مار را ضعیف کرده و باعث ایجاد کم خونی در آن می شود.

مارهای آلوده به کنه، بیشتر از مارهای سالم تمایل دارند بدن خود را در ظرف آب خیس کنند. به همین دلیل اغلب اوقات می توان انگل های کوچک را در ظرف آب مار به صورت شناور دید. کنه ها می توانند علاوه بر سطح پوست، به زیر آن نیز نفوذ کنند. در چنین شرایطی قسمت های تحت نفوذ این کنه ها به صورت نقاط برجسته ای مشاهده می شوند.

مارهای آلوده به کنه ها ممکن است اشتهای خود را کاهش داده و از شدت ناراحتی تحریک پذیر باشند. ابتلا مارها به کنه عموماً نشان دهنده عدم رعایت نکات بهداشتی در محیط زندگی مار هستند. کنه ها می توانند عفونت های باکتریایی، ویروسی و سایر انگل ها را به مارهای سالم منتقل کنند.

مارهای آلوده به کنه، باید توسط داروهای مخصوص مار که برای اهداف ضد انگلی تولید شده اند، درمان شوند. دامپزشک داروی مناسب را تجویز خواهد کرد. همچنین در صورت ابتلا این خزنده به کنه، محوطه زندگی مار باید کاملاً ضدعفونی شود. همچنین تمام عناصر متخلخل (مانند چوب) را که نمی توان به طور کامل تمیز کرد، باید از بین برد.

رعایت نکات بهداشتی، نکته اصلی در پیشگیری از ابتلا مار به انگل های گوناگون به حساب می آید.

علائم اختلالات شایع در مارهای خانگی

علاوه بر اختلالات فوق، مارهای خانگی می توانند دچار استوماتیت یا التهاب و عفونت دهان شوند. غیر بهداشتی بودن محیط زندگی می تواند به بروز این وضعیت در مارها کمک کند. مثلا زندگی در محوطه های غیربهداشتی می تواند باعث بروز این‌ اختلال شود.

علائم استوماتیت در مارها

مارهای مبتلا به استوماتیت اغلب غذا نمی خورند. همچنین علائمی مانند قرمزی و تورم لثه ها در این مارها قابل مشاهده است. در موارد پیشرفته، این عفونت به استخوان های زیرین فک مار بیمار پیشرفت می کند. در این شرایط فک‌ ممکن است نامنظم، برآمدگی و متورم به نظر برسد.

مارهایی که دارای این علائم هستند نیز باید در اسرع وقت توسط دامپزشک برای تجویز درمان های آنتی بیوتیکی و جراحی احتمالی برای برداشتن استخوان آلوده یا مرده در صورت لزوم ویزیت شوند. در صورت اقدام بی موقع، این‌ اختلالات می توانند برای مار کشنده باشند.

باقی ماندن تخم در بدن در مارها

سرانجام، یکی دیگر از بیماری هایی که اغلب در مارها مشاهده می شود، باقی ماندن تخم در بدن است (در اثر بروز این اختلال، یک مار ماده قادر به عبور تخم ایجاد شده در سیستم تولید مثل، از طریق مجرای خروج به بیرون از بدن، نیست).

علائم گیر کردن تخم در مارها

مارهای مبتلا به این بیماری اغلب از خوردن غذا دست می کشند. در صورت گیر کردن تخم در بدن، یک یا چند تورم در نیمه پایینی تا یک سوم بدن مار دچار این اختلال ایجاد می شود. در صورت گیر کردن تخم، مار بی حال شده و سعی می کند خود را پنهان کند.

مارهایی که دارای این علائم هستند نیز باید توسط دامپزشک معاینه شوند. دامپزشک پس از سنجیدن شرایط، درباره روش درمانی مناسب تصمیم گیری خواهد کرد‌.

پیشگیری از بیماری های مختلف در مارها

بهترین راه برای مقابله با بروز بیماری های مختلف در مارها این است که با معاینه مار در ابتدای تولد و سپس معاینات و بررسی های سالانه توسط دامپزشک متخصص خزندگان، و اطمینان از ایده آل بودن مراقبت و تغذیه مارها، از بروز اختلالات مختلف پیشگیری کنید.

انجام روش های پیشگیرانه کلید داشتن یک مار خانگی سالم و شاد است. با توجه به این که مارهای بیمار، معمولا در زمان پیشرفت بیماری علائم خود را بروز می دهند، می توان با شناخت علائم اختلالات شایع در میان‌ مارها، به موقع بیماری های مختلف را تشخیص داد. تشخیص زودهنگام‌ باعث موفقیت درمان بیماری خواهد شد.

یک خزنده بیمار، ممکن است برای هفته ها حتی ماه ها، علائم بیماری را نشان دهد. بنابراین، ممکن است برای صاحبان مار های خانگی، تشخیص بیماری احتمالی خزنده شان تا زمان پیشرفت بیماری بسیار مشکل باشد. این موضوع می تواند باعث ایجاد مشکلات جدی شود. زیرا تشخیص دیرهنگام یک بیماری می تواند برای بیمار خطرناک باشد.

تشخیص بیماری در مارها

با این وجود، صاحبان مارهای خانگی می توانند با شناخت برخی از علائم، به طور پیشگیرانه بیماری مار خود را تشخیص بدهند. مارهای مختلف می توانند در صورت ابتلا به یک‌ بیماری، علائمی از خود نشان دهند. البته نشانه هایی که یک مار بیمار نشان می دهد بسته به ماهیت بیماری ایجاد شده متفاوت است.

با این وجود برخی علائم کلی مربوط به بیماری وجود دارد که بسیاری از مارهای بیمار بدون توجه به بیماری که دارند، در صورت ابتلا به آن اختلال، از خود بروز می دهند. همین موضوع می تواند باعث تشخیص زودهنگام و موفقیت درمان بیماری ایجاد شده در مار شود.

سخن آخر

مارها جاندارانی آرام هستند. حتی به آرامی‌ بیمار می شوند! با شناخت علائم بیماری های مختلف در مارها، می توان با موفقیت مار بیمار را درمان کرد. همچنین با پیشگیری از بروز بیماری های مختلف، می توان ماری شاد و سالم داشت.

منبع:

https://www.petmd.com/reptile/care/evr_rp_how-can-i-tell-if-my-snake-sick