آب سیاه در گربه

آب سیاه در گربه، یا گلوکوم در مقایسه با آب سیاه در سگ ها شیوع کمتری دارد. با این حال، نادیده گرفتن علائم بالینی و عدم درمان به موقع معمولا باعث نابینایی بسیاری از گربه های خانگی می شود. با دقت به رفتارهای گربه می توانید با وجود مشکلات چشمی در حیوان خانگی خود پی ببرید. به عنوان مثال ممکن است گربه شما در هنگام راه رفتن رفتارهای ناشیانه ای داشته و به اشیاء مختلف برخورد کند. برخی دیگر از گربه ها در هنگام ابتلا به مشکلات چشمی دچار اضطراب و افسردگی می شوند. دقت به این رفتارها باعث می شود که بتوانید به موقع حیوان خانگی خود را برای درمان به دامپزشک برسانید.

آب سیاه بیماری چشمی است که انسان ها و همچنین حیوانات مختلف مانند گربه ها را درگیر می کند. نام دیگر این بیماری آب سیاه است. آب سیاه باعث افزایش دردناک فشار داخل چشم شده و می تواند منجر به کوری شود. فشار داخل چشمی با استفاده از ابزاری به نام تونومتر اندازه گیری می شود. فشار طبیعی چشم در گربه ها به طور کلی بین 10 تا 20 میلی متر است. فشار ممکن است بسته به زمان روز، میزان هیجان یا اضطراب گربه متفاوت باشد. فشار چشم بیش از 25 میلی متر غیر طبیعی تلقی می شود.

آب سیاه در گربه ها چیست؟

آب سیاه اصطلاحی است که برای توصیف گروهی از اختلالات چشمی استفاده شده و با افزایش فشار داخل چشم یا IOP مشخص می شود. آب سیاه یک بیماری پیشرونده است که به طور معمول با گذشت زمان بدتر می شود.

چشم حاوی مایع شفافی به نام زلالیه است. این مایع شفاف، مواد غذایی و اکسیژن مورد نیاز برای تغذیه عدسی و قرنیه را فراهم می کند. علاوه بر آن زلالیه وظیفه کنترل فشار داخل چشم را بر عهده دارد. زلالیه در بخشی از چشم که در پشت عنبیه قرار دارد ساخته می شود. مایع شفاف زلالیه از میان مردمک چشم عبور کرده و از طریق کانال های بسیار ریزی که ترابکولار نام دارند، از چشم خارج می شود. در یک چشم سالم بین تولید و تخلیه مایع زلالیه تعادل وجود دارد. تا زمانی که تولید و تخلیه زلالیه برابر باشد، فشار داخل چشم ثابت می ماند. اما اگر مایع زلالیه نتواند به درستی تخلیه شود، تعادل مایعات داخل چشم بهم خورده  و باعث افزایش فشار داخل کره چشم می شود. افزایش مداوم IOP با آسیب های جدی چشم مانند نابینایی همراه است.

علائم آب سیاه در گربه ها

آب سیاه در گربه ها می تواند منجر به بروز برخی عوارض جانبی شود، از جمله:

• چشم درد
• تاری دید
• قرمزی چشم
• تهوع و استفراغ
• ترشحات آبکی چشم
• گشاد شدن مردمک چشم
• بزرگ و متورم شدن کره چشم
• تغییر رفتار به دلیل از دست دادن بینایی
• رگ های خونی برجسته بر روی سفیدی چشم
• بی حالی و یا از دست دادن اشتها به دلیل درد
• رفتارهای ناشیانه به دلیل از دست دادن بینایی

همچنین در صورت ابتلا به آب سیاه ممکن است چشم های گربه شما تا حدی بسته باشند. با دقت به رفتارهای گربه می توانید به راحتی به وجود مشکل بینایی پی ببرید. در صورت ابتلا به آب سیاه ممکن است بیماری به سرعت پیشرفت کرده و نابینایی خیلی سریع اتفاق بیفتد مگر اینکه افزایش فشار داخل چشم کاهش پیدا کند. بنابراین اگر هر یک از علائم بالا را مشاهده کردید، باید گربه خود را برای معالجه فوری به دامپزشک برسانید.

علل آب سیاه در گربه ها

آب سیاه به دو دسته اولیه یا ثانویه طبقه بندی می شود. آب سیاه ثانویه شایع ترین شکل آب سیاه است که در گربه ها دیده می شود. آب سیاه اولیه در گربه ها نادر است.

آب سیاه اولیه

آب سیاه اولیه یک بیماری ارثی و تقریبا نادر است. عوامل ژنتیکی در ابتلا به این بیماری نقش مهمی دارند. گربه ها ممکن است با یک ناهنجاری مادرزادی متولد شوند که بر تخلیه رطوبت در یک یا هر دو چشم تأثیر می گذارد. آب سیاه اولیه با نژاد گربه ارتباط زیادی دارد زیرا به نظر می رسد که گربه های برمه ای و سیامی بیشتر از سایر گربه ها، به این بیماری مبتلا می شوند. شروع علائم به طور معمول ابتدا در یک چشم اتفاق می یفتد. با این حال، اگر یک چشم به آب سیاه مبتلا شود، احتمال اینکه چشم دیگر نیز تحت تأثیر قرار بگیرد، زیاد است.

آب سیاه ثانویه

آب سیاه ثانویه یک بیماری زمینه ای است و در نتیجه یک بیماری دیگر رخ می دهد. به همین علت به آن آب سیاه ثانویه گفته می شود. این بیماری معمولاً فقط یک چشم را درگیر می کند. علل شایع آب سیاه ثانویه شامل موارد زیر است:

• ضربه به چشم: وارد شدن ضربه شدید به چشم یکی از علت های مهم ابتلا به بیماری آب سیاه است.
• خونریزی داخل چشم: این خونریزی معمولا به دلایل مختلفی مانند ضربه به چشم ها و یا افزایش فشار داخل چشمی رخ می دهد.
• آب مروارید پیشرفته: ابتلا به آب مروارید و عدم درمان این بیماری در نهایت باعث آسیب دائمی به عصب های بینایی و ابتلا به آب سیاه می شود.
• یوئیت قدامی: یوئیت به التهاب بافت میانی دیواره چشم گفته می شود. یوئیت میانی بخش هایی از قسمت قدامی چشم مانند عنبیه و قرنیه را درگیر می کند.
• نئوپلازی: نئوپلازی به رشد غیر طبیعی بافت های بدن گفته می شود. نئوپلازی داخل چشمی، غالباً به رشد تومور در داخل چشم اشاره می کند. سرطان چشم متداول ترین نوع سرطان در گربه ها است.

تشخیص آب سیاه در گربه ها

در صورت مشاهده ناهنجاری در چشم یا سایر علائم بیماری، باید حتما گربه خانگی خود را نزد دامپزشک ببرید. مشکلات مربوط به چشم می توانند به سرعت وخیم شده و باعث از دست رفتن کامل بینایی شوند. بنابراین نباید منتظر باشید که مشکل چشم گربه شما خود به خود بهبود پیدا کند. اختلالات چشمی ممکن است علائم مختلفی داشته باشند، بنابراین برای تشخیص آب سیاه در گربه ها به آزمایشات ویژه چشم نیاز است.

دامپزشک پیش از هر چیز، در مورد سابقه سلامت گربه سوالاتی را از شما می پرسد. دامپزشک در هنگام  معاینه چشم، از یک لنز مخصوص برای مشاهده ساختارهای چشم استفاده می کند. در صورت مشکوک شدن به آب سیاه، دامپزشک از طریق روشی به نام تونومتری فشار داخل چشم را اندازه می گیرد. اگر فشار داخل چشم بالا بوده و سایر علائم آب سیاه وجود داشته باشد، دامپزشک ابتلا به آب سیاه را در گربه شما تشخیص می دهد. دامپزشک ها معمولا دارای تجهیزات تخصصی هستند که به آنها امکان می دهد آب سیاه گربه را به سرعت تشخیص داده و موثرترین روش های درمانی را به شما پیشنهاد دهند.

درمان آب سیاه در گربه ها

هیچ راهی برای معکوس کردن آسیب چشم ناشی از آب سیاه وجود ندارد، بنابراین تشخیص به موقع بهترین راه برای حفظ بینایی و پیشگیری از درد شدید است. زیرا در صورت ابتلا آب سیاه و عدم درمان به موقع، عصب های بینایی به سرعت آسیب دیده و باعث نابینایی می شوند.

در گربه های مبتلا به آب سیاه اولیه، کاهش دید حتی در طول درمان اتفاق میفتد. درمان اولیه آب سیاه به طور کلی شامل استفاده از قطره های چشمی برای کاهش فشار داخل چشمی و التهاب است. داروهایی مانند دورزولامید (dorzolamiden) و تیمولول (timolol) برای کاهش فشار داخل چشمی تجویز می شوند. این داروها باید به طور مداوم و چند بار در روز استفاده شوند. در بیماری آب سیاه چیزی به نام دوره درمان وجود ندارد و مصرف داروها باید تا پایان عمر ادامه پیدا کند. همچنین ممکن است دامپزشک مصرف داروهای استروئید را برای کاهش درد و التهاب توصیه کند. مدیریت آب سیاه تا حدودی دشوار است، به همین علت برای ویزیت های دوره ای باید به طور مرتب به دامپزشک مراجعه کنید. دامپزشک تغییرات چشم گربه را کنترل کرده و داروها را در صورت لزوم تغییر می دهد.

جراحی برای آب سیاه در گربه

اگر درمان های دارویی پاسخ نداده و یا آب سیاه شدید باشد ممکن است حیوان خانگی شما به عمل جراحی نیاز پیدا کند. درمان جراحی شامل استفاده از لیزر برای اصلاح تخلیه مایع زلالیه است. در موارد نابینایی یا بیماری شدید، دامپزشک ممکن است تخلیه کامل چشم را توصیه کند. در گربه هایی که دچار نابینایی شده اند یا گربه هایی که سرطان علت اصلی آب سیاه است، برداشتن چشم معمولاً مناسب ترین گزینه درمانی است. مسلما تصمیم گیری در مورد برداشتن چشم حیوان خانگی بسیار استرس آور است، ولی باعث می شود که گربه شما درد زیادی را تحمل نکند. زیرا بیماری آب سیاه و افزایش فشار داخل چشم درد ظاقت فرسایی دارد.

گربه ها معمولاً خیلی زود با کاهش بینایی چشم ها سازگار می شوند. حتی گربه هایی که از هر دو چشم نابینا می شوند به تدریج یاد می گیرند که خود را با محیط زندگی سازگار کنند. گربه ها معمولا پس از جراحی تخلیه چشم عملکرد خوبی از خود نشان می دهند. در واقع این حیوانات خانگی می توانند با استفاده از حس بویایی و شنوایی محیط و اشیاء موجود در آن را به خوبی شناسایی کنند. این ویژگی به گربه کمک می کند که با وجود نابینایی همچنان به زندگی خود ادامه دهد.

پیشگیری از آب سیاه در گربه ها

هیچ راهی برای پیشگیری از بروز آب سیاه در گربه ها وجود ندارد. اگر بیماری چشم قبل از ایجاد آب سیاه تشخیص داده شود، می توان با درمان به موقع از ابتلا به آب سیاه ثانویه پیشگیری کرد. به همین دلیل معاینات معمول و منظم دامپزشکی اهمیت زیادی دارند. دامپزشک ممکن است تغییرات چشم را قبل از شروع آب سیاه یا در مراحل اولیه تشخیص داده و به درمان به موقع آب سیاه کمک کند.

منابع:

https://www.thesprucepets.com/how-to-treat-glaucoma-in-cats-5076205

https://vcahospitals.com/know-your-pet/glaucoma-in-cats

https://www.hillspet.com/cat-care/healthcare/glaucoma-in-cats